Siêu âm tim thai là gì và những điều người mang thai cần biết

 Siêu âm tim thai là sự khảo sát siêu âm cấu trúc hệ tim mạch của thai nhi. Kỹ thuật giúp khám hầu hết những bệnh lý tim bẩm sinh ở thai nhi. Cùng xét nghiệm không xâm lấn gentis tìm hiểu ngay nhé !

Siêu âm tim thai là gì và các điều người mang thai cần biết

mang thai và sinh con là điều thiêng liêng và cao quý nhất mà ông trời đã dành tặng cho người phụ nữ. Tất cả chị em phụ nữ đều mong muốn được làm mẹ & con sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh. Mặc dù vậy, hiện giờ vẫn còn không ít trẻ sinh ra mắc bệnh lý tim bẩm sinh. Việc phát hiện muộn hoặc can thiệp không kịp thời chính là nguyên nhân làm cho trẻ sinh ra tử vong do bệnh tim ngày càng tăng.

Siêu âm tim thai là gì

Siêu âm tim thai là sự khảo sát siêu âm cấu trúc hệ tim mạch của thai nhi. Kỹ thuật này đã được nghiên cứu ứng dụng từ lâu, thường được thực hiện ở qúy II của thai kỳ, cho phép khám chữa hầu hết những bệnh lý tim bẩm sinh nặng cũng như nhẹ.

điều trị tim bẩm sinh trước sinh giúp tham vấn và tiên lượng trong thời kì mang thai cũng như sau sinh, giúp bố mẹ chuẩn bị tốt về mặt tâm lý lúc sinh.

Vai trò của siêu âm tim thai

Việc khám chữa sớm tim bẩm sinh từ trong thai kì sẽ giúp cải thiện tỷ lệ tử vong & bệnh tật, giúp xác định những dị tật phối hợp các hội chứng di truyền, tạo khả năng can thiệp điều trị kịp thời cũng như có thể chuẩn bị kế hoạch trước sinh phù hợp. Nhờ vậy làm giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ bé. Đối với những trường hợp tim bẩm sinh nặng, thai đa dị tật tiên lượng xấu có thể xét chỉ định chấm dứt thai kỳ.

Hầu như tất cả những dị tật tim bẩm sinh đều có thể được phát hiện trong thời kỳ bào thai. Hiện tại, với sự tiến bộ của y học hiện đại đã can thiệp và khám từ trong bào thai 1 số mặt bệnh tim bẩm sinh như: rối loạn nhịp tim, hẹp van động mạch chủ, hẹp van động mạch phổi, thiếu máu,… giúp biến đổi tiên lượng bệnh và cứu sống trẻ.

Tại những nước phát triển, hầu hết các bệnh tim bẩm sinh được chẩn đoán trước sinh & ngay sau sinh bằng siêu âm tim. Điều này cho thấy, siêu âm tim ngay từ thời kỳ bào thai có vai trò rất quan trọng trong việc khám chữa bệnh.

bà bầu khi nào cần thực hiện siêu âm tim thai

bà bầu nên thực hiện siêu âm tim thai khi có 1 trong các yếu tố nguy cơ như:

Yếu tố từ mẹ:

• Mẹ có tim bẩm sinh: tần suất con bị tim bẩm sinh 2- 22%.
• Mẹ mắc bệnh về rối loạn chuyển hóa, bệnh gây keo: Đái tháo đường (tăng nguy cơ gấp 3 lần),Phenylketourin (14% TBS/thai),Lupus ban đỏ, Hội chứng Sjogen…(1-6% TBS/thai).
• Tiếp xúc với chất mang nguy cơ gây quái thai: rượu, thuốc lá,
• sử dụng những chất ức chế sinh tổng hợp, thuốc chống động kinh…
• Nhiễm virus: Rubella virus, Cosackie virus, Panovirus,…(trong tuần 6-8)
  Con được thụ tinh ống nghiệm.

những yếu tố nguy cơ từ thai:

• Nghi ngờ tim bẩm sinh khi siêu âm sản khoa.
• những dị tật thai ngoài tim: Thoát vị rốn, thoát vị hoành, teo thực quản, hẹp eo động mạch chủ, một động mạch rốn, nang phổi,…
• Bất thường nhiễm sắc thể: đa thai, nghi ngờ hội chứng truyền máu song thai.
• Rối loạn nhịp tim.
• Tăng độ mờ da gáy: >3 mm tuần 10 – 12 thai kỳ.

những yếu tố nguy cơ từ gia đình:

• Con hoặc thai trước có bệnh tim bẩm sinh: Nguy cơ 2% ở con kế tiếp. Nếu 2 con trước có tim bẩm sinh nguy cơ tăng lên 10% đối với con sau.
• Cha bị tim bẩm sinh.
• Bệnh sử rối loạn gen.

mẹ bầu có yếu tố nguy cơ cao nên đi siêu âm tim thai (Ảnh minh họa)

Thời điểm thích hợp siêu âm tim thai

Thời điểm thích hợp để thực hiện siêu âm tim thai qua thành bụng là trong khoảng 18-22 tuần thai. Sau 30 tuần thai, do tỷ lệ khối cơ thể thai và dịch ối tăng nên khó thu nhận được các hình ảnh. Có thể thấy hình ảnh tim thai từ 15-18 tuần mặc dù vậy tiến hành đánh giá tim thai đầy đủ ở tuổi thai này có thể gặp khó khăn & cần làm lại siêu âm lúc thai được 18-22 tuần.

Để biết chính xác thai nhi có mắc tim bẩm sinh hay không quá trình siêu âm phải được thực hiện bởi những bác sĩ tim mạch Nhi đã được đào tạo nên chuyên sâu về siêu âm, giúp đánh giá tình trạng tim mạch của bào thai như nhịp tim, cấu trúc & chức năng tim.

Vì 90% các thai nhi sinh ra với bệnh tim bẩm sinh đều không hề có yếu tố nguy cơ trước đó. Vì vậy siêu âm tim thai được khuyến cáo cho tất cả những sản phụ, đặc biệt là các sản phụ thuộc nhóm nguy cơ cao. sàng lọc trước sinh là gì ?

Quy trình thực hiện siêu âm tim thai

Thai phụ cần nhịn tiểu trước khi được làm siêu âm.

Siêu âm tim thai được thực hiện trên thành bụng của bà mẹ. Một lượng gel nhỏ được bôi lên da bụng để giúp đầu dò siêu âm có thể thu được các hình ảnh chi tiết & rõ ràng nhất. Đầu dò siêu âm di chuyển nhẹ nhàng trên thành bụng của bà mẹ, không tạo cảm giác đau hay khó chịu.

Thời gian thực hiện khoảng 1 giờ đồng hồ, tuỳ thuộc vào tổn thương tim mạch cũng như tư thế của thai nhi thời gian siêu âm có thể lâu hơn. Sau khi có kết quả, bác sĩ chuyên khoa tim mạch sẽ trao đổi, giải thích và giảng giải cho gia đình về tình trạng bệnh, tiên lượng & kế hoạch chẩn đoán cho em nhỏ trong tương lai.

tuy nhiên, trong một số trường hợp siêu âm cũng không phát hiện được tim bẩm sinh như: hẹp eo động mạch chủ, bất thường tĩnh mạch phổi, một số khuyết vách nhỏ, bất thường nhẹ ở van. Thậm chí 1 số các bất thường tim mạch vẫn không rõ ràng tới sau khi đứa trẻ được sinh ra. Chính vì vậy, siêu âm theo dõi lại sau khi trẻ sinh ra là cần thiết.

Siêu âm tim thai ở đâu tốt

Muốn biết thai nhi có mắc bệnh tim bẩm sinh hay không ngoài việc lựa chọn thời điểm siêu âm hợp lý, thì lựa chọn bác sỹ & địa chỉ siêu âm tim thai đóng vai trò quan trọng không kém. Được 1 bác sĩ siêu âm chuyên về tim mạch sẽ giúp đánh giá tổng quan về tim thai, phát hiện được những bất thường của thai trong bụng mẹ.

Siêu âm tim thai tuy là 1 kỹ thuật quan trọng để khám chữa bệnh tim bẩm sinh nhưng hiện nay rất ít cơ sở có đủ điều kiện (đội ngũ bác sĩ, trang thiết bị y tế) tiến hành thực hiện.

Tại Hà Nội, những phụ nữ mang thai muốn tiến hành siêu âm tim thai khám bệnh tim bẩm sinh có thể đến: Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện phụ sản Trung ương, Trung tâm tim mạch - Bệnh viện nhi Trung ương, Bệnh viện Tim Hà Nội, Trung tâm tim mạch - Bệnh viện E, Viện tim mạch quốc gia.

Tóm lại: Siêu âm tim thai chính là cách để biết trẻ sinh ra có mắc tim bẩm sinh không, tật tim nặng hay nhẹ & có cần can thiệp sớm trong giai đoạn bào thai hay sơ sinh không. Những phụ nữ mang thai, nhất là các mẹ bầu thuộc nhóm nguy cơ cao nên đến các cở sở y tế tin cậy uy tín để thực hiện siêu âm tim thai.

Đọc thêm: Bảng giá sàng lọc trước sinh nipt tại gentis